A-geometria. Hans Arp i Polska

A-geometria. Hans Arp i Polska

Kuratorki: Maike Steinkamp (Fundacja Hansa Arpa w Berlinie), dr hab. Marta Smolińska (prof. UAP)

Aranżacja: Rafał Górczyński

Miejsce: Muzeum Narodowe w Poznaniu, Aleje Marcinkowskiego 9

Wystawa „A-geometria. Hans Arp i Polska” po raz pierwszy zestawia dzieła mistrza organicznej formy z realizacjami artystek i artystów polskich od lat 20. XX wieku do czasów obecnych.

W latach międzywojennych przedstawiciele polskiej awangardy nawiązali w Paryżu bezpośrednie kontakty z Arpem. Członkowie międzynarodowej grupy Abstraction Création, aktywni zarówno we Francji, jak i w Polsce, przybliżyli polskim odbiorcom twórczość tego wybitnego artysty. W 1931 roku Arp i jego żona Sophie Tauber-Arp, wraz z innymi członkami Abstraction Création oraz grupą a.r., wystawiali swoje dzieła w Muzeum Historii i Sztuki im. Juliana i Kazimierza Bartoszewiczów w Łodzi (obecnie Muzeum Sztuki). Ożywiony kontakt z Arpem utrzymywali głównie Władysław Strzemiński, Katarzyna Kobro i Henryk Stażewski oraz Jan Brzękowski, którego tomiki poezji Arp ilustrował. Historia sztuki nie przyswoiła pojęcia a-geometrii, autorstwa Brzękowskiego, sformułowanego w relacji do rzeźb Arpa. Opisuje ono poszukiwania formy odmiennej niż geometryczna.

Aspekty a-geometrii i organiczności, tak charakterystyczne dla dorobku Arpa, były podejmowane przez polskich twórców także w następnych dekadach. Nie można wprawdzie mówić o jednolitym nurcie biomorficznym, lecz raczej wskazywać postawy artystyczne, w których forma organiczna odgrywa kluczową rolę. Kategorie, jakie w œuvre Arpa wciąż na nowo inspirują kolejne generacje twórców, to zatem organiczny charakter formy, jak również związana z tą kwestią jej haptyczna natura, uwodząca zmysł dotyku. Haptyczność nie eliminuje jednak działania wzroku, lecz uruchamia go we współpracy z dotykiem. Niebagatelne wydaje się również dążenie do tworzenia jak natura poza konwencjami ustanowionymi w obszarze sztuki.