Pracownia Projektowania Urbanistycznego i Planowania Przestrzennego

• Kierownik: dr hab. inż. arch. Elżbieta Raszeja, prof. UAP
• Asystent: mgr inż. arch. Magdalena Wilczyńska
• Współpraca: mgr inż. arch. Alicja Maculewicz

Pracownia prowadzi zajęcia, których celem jest zapoznanie studentów ze specyfiką projektowania urbanistycznego i planowania przestrzennego w różnych skalach (regionalnej, lokalnej) na różnych obszarach (miejskich, podmiejskich, wiejskich). Zajęcia zorientowane są na przekazanie niezbędnych podstaw teoretycznych i metodologicznych, a także rozwijanie kreatywności i umiejętności warsztatowych, niezbędnych dla sporządzania opracowań analitycznych i projektowych. Studenci zdobywają wiedzę na temat nowych idei rozwojowych i koncepcji planistycznych (m. in. rozwój zrównoważony, rewitalizacja, zielona infrastruktura) oraz zasad kreowania ładu przestrzennego, ochrony i kształtowania krajobrazu, zachowania stabilności ekologicznej i tożsamości kulturowej.

Ważnym elementem procesu projektowego jest diagnoza współczesnych problemów i celów rozwoju, identyfikacja i interpretacja cech przestrzeni, ocena potencjału oraz formułowanie wytycznych do planowania i projeklowania. Studenci uczą się analizy uwarunkowań funkcjonalnych, społecznych, kulturowych, przyrodniczych, technicznych i prawnych. Nabywają umiejętności w zakresie kształtowania przestrzeni w sposób zgodny z jej charakterem, współczesnymi wymaganiami funkcjonalnymi i zasadami kompozycji, przy użyciu odpowiednich metod oraz narzędzi badawczych i projektowych. Nadrzędnym założeniem jest zintegrowane podejście do procesu projektowego oraz praca zespołowa.

Zajęcia prowadzone są na kierunku Architektura na studiach I stopnia (inżynierskich) oraz II stopnia (magisterskich) w formie wykładów, ćwiczeń projektowych i konsultacji

Studia I stopnia:

• Projektowanie ruralistyczne – sem. 6 (dla całego roku)
• Podstawy planowania przestrzennego – sem. 7 (dla całego roku)
• Projektowanie urbanistyczne – sem. 7 (pracownia wyboru)

Studia II stopnia:

• Planowanie przestrzenne – sem. 1 (dla całego roku)
• Projektowanie struktur podmiejskich – sem. 2 (dla całego roku)
• Projektowanie urbanistyczne – sem. 1 i 2 (pracownia wyboru)
• Projektowanie zintegrowane – sem. 3 (pracownia wyboru)
• Seminarium dyplomowe i prace dyplomowe magisterskie

PROJEKTOWANIE ZINTEGROWANE
Architektura, studia II stopnia, semestr 3

Celem przedmiotu realizowanego w Pracowni Projektowania Urbanistycznego i Planowania Przestrzennego jest nauka zintegrowanego podejścia do projektowania, łączącego projektowanie urbanistyczne i architektoniczne, a także prowadzenie procesu projektowego w różnych kontekstach przestrzennych, kulturowych i środowiskowych.
W roku akademickim 2020/21 projekt  realizowany był w ramach międzynarodowego konkursu „Haptic. Design a Museum for Materials”. Przedmiotem opracowania jest Muzeum Doświadczeń w Barcelonie – obiekt umożliwiający eksplorowanie różnorodności i właściwości materiałów poprzez zmysły i doświadczenia. Fizyczne, dotykowe i wizualne właściwości materiałów budowlanych zostały przez autorów uwzględnione zarówno w projekcie ekspozycji, jak też w architekturze muzeum i aranżacji jego otoczenia.
Projekt został poprzedzony wszechstronnymi analizami urbanistycznymi Barcelony oraz dzielnicy Poblenou, obszaru o industrialnej historii, w którym zlokalizowane jest muzeum. Projektowany obiekt jest dopasowany skalą nie tylko do zabudowy kwartałów Barcelony, ale przede wszystkim do niskich budynków sąsiadującej z nim zabytkowej fabryki. Inspiracją był też klimat, kolor i światło Barcelony. Proporcje, detale i materiały nawiązują do lokalnej tradycji budowlanej. Projekt odpowiada na zadanie konkursowe na trzech poziomach: struktury urbanistycznej miasta, architektury muzeum oraz samej ekspozycji. 
Autorami projektu są Joanna Lipnicka i Eryk Szczepański. Projekt zdobył II nagrodę w konkursie.
https://www.architekturaibiznes.pl/muzeum-doswiadczen-projekt-studentow-uap,7418.html

PROJEKTOWANIE URBANISTYCZNE
Architektura, studia II stopnia, semestr 1

Projekt był realizowany w ramach międzynarodowego konkursu urbanistycznego na koncepcję zagospodarowania nadbrzeży rzeki Morača w Podgoricy (Czarnogóra).
Ideą projektu było zintegrowanie kompozycyjne i funkcjonalne terenów nadrzecznych ze strukturą urbanistyczną miasta – stworzenie systemu wielofunkcyjnych przestrzeni publicznych o wysokiej jakości użytkowej i estetycznej, a także wykreowanie ich spójnego wizerunku architektoniczno-urbanistycznego. Ważnym aspektem była ochrona dziedzictwa kulturowego Podgoricy oraz specyfiki lokalnego środowiska przyrodniczego, a także zachowanie najcenniejszych widoków.
Prace projektowe poprzedziły wieloaspektowe studia terenów nadrzecznych (funkcjonalno-przestrzenne, historyczne i kompozycyjne oraz społeczne i ekologiczne) oraz analiza relacji rzeki z miastem – powiązań historycznych, funkcjonalnych i wizualnych. 
Ożywienie terenów nadrzecznych wymagało stworzenia programu funkcjonalnego dostosowanego do różnych grup użytkowników (dzieci, młodzieży, rodzin, seniorów, osób niepełnosprawnych), a także zapewnienia dostępności i bezpieczeństwa.
Projekt prezentuje całościowe podejście do kształtowania przestrzeni – od skali miasta, przez koncepcję ciągu spacerowo-rekreacyjnego nad rzeką, projekty wybranych miejsc, aż po propozycje mebli miejskich. Dodatkowo została opracowana autorska aplikacja na smartfony „Morača walk”.

PROJEKTOWANIE RURALISTYCZNE
Architektura, studia I stopnia, semestr 6

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze specyfiką przestrzenno-krajobrazową i kulturową obszarów wiejskich, a także ze specyfiką architektury wiejskiej oraz jej regionalnym i lokalnym zróżnicowaniem. 

Na podstawie wiedzy przekazywanej w formie wykładów, studenci przeprowadzają analizę wybranej wsi. Projekt semestralny obejmuje: 
– analizę cech krajobrazu i lokalnej architektury,
– analizę ekspozycji krajobrazowej i walorów wizualnych,
– analizę historyczną (geneza i przekształcenia wsi),
– analizę środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz powiązań zewnętrznych,
– identyfikację współczesnych zagrożeń oraz deformacji krajobrazu i architektury,
– sformułowanie wytycznych do ochrony krajobrazu i kształtowania zabudowy wsi,
– opracowanie koncepcji projektowej wybranego fragmentu wsi.   
Prace semestralne wykonywane w zespołach 2-osobowych rozwijają umiejętności w zakresie prowadzenia badań terenowych oraz studiów kameralnych, pozyskiwania i interpretacji materiałów źródłowych, formułowania wniosków i założeń projektowych.

Współczesna presja urbanizacyjna na tereny wiejskie wymaga wykształcenia architektów rozumiejących specyfikę przestrzenno-krajobrazową i architektoniczną wsi, wrażliwych na jej zagrożenia oraz odpowiednio przygotowanych do świadomego i odpowiedzialnego projektowania.

Projekt:
Wieś Krześlice – Aleksandra Mucha, Maria Pielach
Wieś Dymaczewo Stare – Aleksandra Bieszka, Dominik Buchting

PODSTAWY PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO
Architektura, studia I stopnia, semestr 7

Celem przedmiotu jest przekazanie teoretycznych, metodologicznych i praktycznych podstaw planowania przestrzennego oraz umiejętności identyfikacji i interpretacji przestrzeni kulturowej. 
Tematem projektu jest analiza przestrzeni wybranej dzielnicy Poznania. Pierwszym etapem są badania terenowe – obserwacja, rejestracja, odwzorowanie i identyfikacja charakterystycznych form i elementów. Równolegle prowadzone są badania materiałów źródłowych i archiwalnych, które są podstawą do interpretacji śladów historii w przestrzeni, a także odczytywania form krajobrazu jako rezultatu złożonych procesów naturalnych i kulturowych.
Analiza uwarunkowań zewnętrznych wybranego obszaru obejmuje jego położenie i różne powiazania ze strukturą miasta (administracyjne, funkcjonalno-przestrzenne i komunikacyjne, ekologiczne, krajobrazowe i kulturowe).
Analiza uwarunkowań lokalnych obejmuje: pokrycie, użytkowanie i wyposażenie terenu, poziom obsługi i jakość życia mieszkańców, stan środowiska przyrodniczego, zasoby środowiska kulturowego, kompozycję przestrzeni i sposób odbioru krajobrazu, a także istniejące zagrożenia i deformacje.
Wnioski z analiz są podstawą waloryzacji i oceny potencjału dzielnicy, a następnie opracowania wytycznych do jej zagospodarowania przestrzennego.

Projekty:
Grunwald – Anna Ramos, Agata Miszewicz, Weronika Potok
Strzeszyn – Joanna Smulska, Dominika Plencler

PLANOWANIE PRZESTRZENNE
Architektura, studia II stopnia, semestr 1 
PROJEKTOWANIE STRUKTUR PODMIEJSKICH
Architektura, studia II stopnia, semestr 2

Celem przedmiotu realizowanego w cyklu dwusemestralnym jest zapoznanie studentów ze specyfiką, metodami i instrumentami planowania przestrzennego w różnych skalach – regionalnej i lokalnej, a także przekazanie umiejętności prowadzenia wieloaspektowych badań interdyscyplinarnych oraz zintegrowanego podejścia do procesu projektowego.
Głównym założeniem jest nauka planowania przestrzennego poprzez identyfikację problemów występujących na terenach podmiejskich Aglomeracji Poznańskiej. Pierwszym etapem jest delimitacja obszarów funkcjonalnych związanych z tymi problemami, a następnie ich wszechstronne, wieloaspektowe analizy. Opracowanie studialno-projektowe rozwija umiejętność formułowania wniosków oraz ich czytelnego przedstawienia graficznego. Właściwe odczytanie i zrozumienie problemów, a także cech przestrzeni jest podstawą tworzenia koncepcji. Podczas pracy nad projektem studenci nie koncentrują się wyłącznie na efekcie końcowym, ale przede wszystkim na PROCESIE  PLANOWANIA PRZESTRZENI. Zakres i forma opracowania dostosowane są do odpowiedniej skali – w pierwszym semestrze jest to skala regionalna, a w drugim lokalna.  

Projekty (problemy):
Suburbanizacja – Jagna Przybylska, Kornelia Traut
Zmiany klimatyczne – Klaudia Skibińska, Sebastian Jędrzejewski
Recykling przestrzeni – Malwina Bleja, Adrianna Nowakowska