Pracownia Książki Artystycznej

Książka Artystyczna (wcześniej Pracownia Książki Artystycznej)

*Przedmiot Książka Artystyczna może być wybierana, jako pracownia artystyczna wolnego wyboru, przez studentów i studentki kierunku Edukacja Artystyczna w Zakresie Sztuk Plastycznych (np. I i II roku studiów II stopnia). Z Przedmiotu mogą być realizowane dyplomy licencjackie i magisterskie na ww. kierunku. Przedmiot jest również otwarty dla studentów i studentek z innych Wydziałów UAP jako przedmiot artystyczny wolnego wyboru. Obowiązkowy przedmiot realizowany jest dla studentów i studentek Wydziału Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa, kierunku: Edukacja Artystyczna w Zakresie Sztuk Plastycznych na I roku studiów I stopnia to – Książka Artystyczna – wprowadzenie (patrz: karta przedmiotu).

Prowadzący Przedmiot:

TOMASZ WILMAŃSKI, dr hab., prof. UAP / tomasz.wilmanski@uap.edu.pl 

Wydział:

Wydział Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa

Sala: 

Ogólna formuła zajęć:

Konsultacje, korekty zadanych tematów, wykłady multimedialne, dyskusje

 Ogólne treści merytoryczne (odpowiadające zapisom z kart przedmiotów realizowanych z przedmiotu):

Program Przedmiotu Książka Artystyczna zakłada wypracowanie kreatywnego stosunku studentów do problematyki związanej z zagadnieniami związanymi z książką artystyczną i szeroko rozumianą poezją wizualną jako autonomicznych dzieł sztuki. Studenci w ramach przedmiotu mogą nabyć wiedzę związaną z zagadnieniami kreującymi te zjawiska w sztuce światowej; poczynając od pierwszych eksperymentów z zapisem tekstu przez futurystów („Słowa na wolności”)  i dadaistów (poematy symultaniczne, poezja opto-fonetyczna), poprzez doświadczenia twórcze poezji konkretnej, wizualnej, książki artystycznej, czy prac artystów czerpiących inspiracje z tej spuścizny sztuki tj. poezja cybernetyczna, hiperteksty, książka literacka, oraz sztuki związanej z poezją dźwiękową artykułowaną na zasadzie voice performance.         W procesie edukacyjnym studentów prowadzonym w ramach przedmiotu jest istotna świadomość, że książka artystyczna, jako jedno z wielu mediów w sztuce współczesnej, jest wypowiedzią twórczą, która może potencjalnie łączyć zarówno doświadczenia wywodzące się z praktyk malarskich, fotografii, grafiki, czy pracy z tekstem wizualnym etc. W generalnych założeniach programowych Przedmiotu Książka Artystyczna jest uzmysłowienie studentom przede wszystkim szerokiego pola kreacji twórczej, jakie niesie w sobie rozumienie książki, tekstu czy litery jako autonomicznego obiektu/obrazu i tym samym ich istotnej roli w kształtowaniu się współczesnej sztuki. Zajęcia z Przedmiotu Książka Artystyczna przebiegają w dwóch podstawowych trybach postępowania: wykłady teoretyczne, oraz realizacja przez studentów prac artystycznych na zadane tematy semestralne.

• Realizowane tematy/zadania:

Tematy semestralne prac artystycznych, praktycznych dla studentów I roku WEAiK, realizowane w ramach przedmiotu KSIĄŻKA ARTYSTYCZNA – WPROWADZENIE, (patrz: karta przedmiotu). 

(semestr zimowy)

ABECADŁO – obrazy liternicze

Ćwiczenie liternicze, w którym należy wykorzystać 35 liter polskiego alfabetu. 

Zrealizować wzajemnie dopełniające się 4 obrazy wizualne zbudowane z liter, w których użyte rodzaje czcionek / fontów będą adekwatne i spójne z wybraną ikonografią i z ogólną ideą obrazowania.

1. obraz liternicy wykorzystujący wybrane spółgłoski (minimum 6 liter)
2. obraz literniczy wykorzystujący tylko samogłoski
3. obraz literniczy wykorzystujący wszystkie diakryty w języku polskim
4. obraz literniczy wykorzystujący wszystkie litery polskiego alfabetu (35 liter) 

                 (spójny ikonograficznie z trzema pozostałymi obrazami)

Pokazać w formie zapisu wizualno-graficznego układ wzajemnych relacji zachodzących 

między literami – biorąc pod uwagę np. ich dopełnianie się, przenikanie, relacje przestrzenne, 

przy zastosowaniu różnych kolorów, wielkości i rodzajów czcionki. 

Każdy obraz należy wykonać na zasadzie kolażu, łącząc w nim trzy techniki wykonawcze:

• pismo ręczne;
• komputerowy zapis literniczy (wybór fontów); 
• gotowe druki znalezione (litery, zdania) np. w gazetach, ulotkach reklamowych itp.;

Na obrazach połączyć litery z wybraną ikonografią plastyczną tj. malarską, graficzną, rysunkową. 

Nadać całej pracy (4 obrazy) własny tytuł adekwatny do założonej idei.

Obrazy wykonać w formacie kwadratu, minimum – 40×40 cm  

Wszystkie prace/obrazy przygotować na sztywnym podłożu (wydruki naklejone na tekturę, piankę).

 (semestr letni)

ŻYWIOŁY

Biorąc pod uwagę ważne problemy nurtujące współczesny świat zrealizować unikatową książkę artystyczną. W książce można wykorzystać różne media artystyczne tj. rysunek, fotografia, grafika, kolaż itd., oraz może ona zawierać także tekst, wykorzystując w tym wypadku doświadczenia nabyte przy realizacji ćwiczenia z 1 semestru. Książka powinna posiadać spójną logikę intelektualną i realizacyjną wynikającą, z jednej strony, z wybranej idei, z drugiej np. z ilości stron, doboru gramatury i koloru papieru oraz wybranych środków plastycznych i materiałowych. Używając w książce słowa, tekst należy przede wszystkim zwrócić uwagę na jego walory typograficzno-wizualne, oraz powinien on być własnego autorstwa, a nie pochodzić z istniejącej już literatury, poezji itp. Książka powinna mieć swój autorski tytuł, zgodny z przyjętą ideą problemową. Minimalny format książki  20 x 30 cm, minimalna ilość stron  26

Tematy semestralne prac artystycznych, praktycznych dla studentów wolnego wyboru UAP

(semestr zimowy)

ABECADŁO – obrazy liternicze

Ćwiczenie liternicze, w którym należy wykorzystać 35 liter polskiego alfabetu. 

Zrealizować wzajemnie dopełniające się 4 obrazy wizualne zbudowane z liter, w których użyte rodzaje czcionek / fontów będą adekwatne i spójne z wybraną ikonografią i z ogólną ideą obrazowania.

1. obraz liternicy wykorzystujący wybrane spółgłoski (minimum 6 liter)
2. obraz literniczy wykorzystujący tylko samogłoski
3. obraz literniczy wykorzystujący wszystkie diakryty w języku polskim
4. obraz literniczy wykorzystujący wszystkie litery polskiego alfabetu (35 liter) 

                 (spójny ikonograficznie z trzema pozostałymi obrazami)

Pokazać w formie zapisu wizualno-graficznego układ wzajemnych relacji zachodzących 

między literami – biorąc pod uwagę np. ich dopełnianie się, przenikanie, relacje przestrzenne, 

przy zastosowaniu różnych kolorów, wielkości i rodzajów czcionki. 

Każdy obraz należy wykonać na zasadzie kolażu, łącząc w nim trzy techniki wykonawcze:

• pismo ręczne;
• komputerowy zapis literniczy (wybór fontów); 
• gotowe druki znalezione (litery, zdania) np. w gazetach, ulotkach reklamowych itp.;

Na obrazach połączyć litery z wybraną ikonografią plastyczną tj. malarską, graficzną, rysunkową. 

Nadać całej pracy (4 obrazy) własny tytuł adekwatny do założonej idei.

Obrazy wykonać w formacie kwadratu, minimum – 40×40 cm  

Wszystkie prace/obrazy przygotować na sztywnym podłożu (wydruki naklejone na tekturę, piankę).

KSIĄŻKA – OBIEKT ARTYSTYCZNY

Bazując bezpośrednio na doświadczeniach wyniesionych z pierwszego ćwiczenia semestralnego (użytej typografii literniczej etc.) należy zrealizować unikatową książkę artystyczną. Przy realizacji książki powinny być wykorzystane różne media artystyczne tj. rysunek, fotografia, grafika, kolaż (do wyboru), oraz elementy liternicze. Książkę zrealizować w spójnej logice intelektualnej i realizacyjnej wynikającej, np. z ilości stron, doboru gramatury i koloru papieru oraz użytych ww. środków plastycznych, jak i rodzaju oprawy. Umieszczając w książce litery, słowa, teksty należy przede wszystkim zwrócić uwagę na ich walory typograficzno-wizualne i ich “korespondencję” wizualną z całą ikonografią plastyczną poszczególnych stron książki, oraz powinny one być własnego autorstwa, a nie pochodzić z istniejącej już literatury, poezji itp. 

Książka powinna mieć swój autorski tytuł, zgodny z przyjętą ideą problemową.

Minimalny format książki:  20 x 30 cm, minimalna ilość stron:  26

 (semestr letni)

KONTRASTY

Biorąc pod uwagę zasadę występowania kontrastów w naturze, etyce oraz co istotne, w sztukach wizualnych, 

1. przykładowo: dobro – zło, miłość – nienawiść, duży – mały, czerń – biel, długi – krótki, jasny – ciemny, cicho – głośno itd. wykonać książkę artystyczną lub pracę artystyczną (w której punktem wyjścia jest szeroko rozumiana książka, tekst, litera), wykorzystując do realizacji inne media artystyczne np. animacja liternicza (film), hipertekst, obiekt, wideo + audio etc. 

W wypadku ewentualnego użycia w książce / pracy słowa, tekst należy przede wszystkim zwrócić uwagę na jego walory typograficzno-wizualne, oraz powinien on być własnego autorstwa, a nie pochodzić z istniejącej już literatury, poezji itp. 

Nadać pracy własny, autorski tytuł adekwatny do założonej idei. 

Minimalny format książki – 20×30 cm, minimalna ilość stron 26

CZAS

Zrealizować pracę plastyczną opierającą się na symbolicznym postrzeganiu czasu określającego nasz byt jednostkowy – przeszły, obecny, przyszły. Punktem wyjścia w realizacji pracy powinna być szeroko rozumiana książka jako forma / obiekt. Należy wybrać odpowiednie medium artystyczne tj. np. książka artystyczna, animacja liternicza (film), voice performance, poezja wizualna etc. wykorzystując w nich np. zapis literniczy, rysunek, grafikę, malarstwo, fotografię itd., zgodnie z założoną ideą merytoryczną i autorskim tytułem pracy.  

• Wymagania wstępne (odpowiadające zapisom z kart przedmiotów realizowanych w pracowni i inne jeśli są): 

Studenci powinni posiadać podstawową wiedzę i umiejętności związane z  ogólnym programem studiów, wykazywać wewnętrzną motywację, otwartość i kreatywność myślenia, interesować się nowymi zjawiskami w sztuce i kulturze oraz aktywnie w nich uczestniczyć.

• Spis zalecanych lektur (odpowiadające zapisom z kart przedmiotów realizowanych w pracowni i inne jeśli są)

              podstawowe:       

• Hans Richter, Dadaizm. Sztuka i antysztuka, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986
• Piotr Rypson, Książki i strony, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, 2000;
• Beata Śniecikowska, Nuż w uhu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2008, drugie wydanie WN UMK, 2017;
• Małgorzata Dawidek Gryglicka, Historia tekstu wizualnego, Ha!art, Kraków 2012;
• Małgorzata Dawidek Gryglicka, Odpryski Poezji. Stanisław Dróżdż mówi, Ha!art, Kraków 2012;
• Liberatura, e-literatura i…, redakcja Monika Górska-Olesińska, Uniwersytet Opolski 2012;
• Urszula Pawlicka, (Polska) poezja cybernetyczna. Konteksty i charakterystyka, Ha!art, Kraków 2012;
• Mariusz Pisarski, Xanadu. Hipertekstowe przemiany prozy, Ha!art, Kraków 2013;
• Jacques Donguy, Poezja eksperymentalna. Epoka cyfrowa (1953-2007), słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2014;
• Tekst wizualny jako forma metasztuki, Wydawnictwo Naukowe WMiNM, Akademia Sztuki, Szczecin 2017;  
• Piotr Marecki, Miedzy kartką a ekranem. Cyfrowe eksperymenty z medium książki w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018;
• Robert Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, D2D.PL, Kraków 2018. 

• Język wykładowy (język, w jakim prowadzony może być przedmiot):  

Polski

• Wybrane prace studenckie z Pracowni Książki Artystycznej z lat 2014-2016
• Wybrane prace studenckie z Pracowni Książki Artystycznej z roku akademickiego 2016-2017
• Wybrane prace studenckie z Pracowni Książki Artystycznej z roku akademickiego 2017-2018

Program-Pracowni Ksiązki Artystycznej_2021 2022

Program Pracowni Książki Artystycznej_2020_2021