Risoteka / Risotheque

Risoteka / Risotheque

Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu
Galeria Rotunda
Al. Marcinkowskiego 29

Kurator: Marcin Lorenc

wernisaż: 20 marca, godz. 18:00
wystawa czynna: 20–24.03.2023

Autorki i autorzy projektu Risoteka:

• Natalia Czarcińska
• Marcin Lorenc
• Jerzy Muszyński
• Dorota Tarnowska-Urbanik

Artystki i artyści

1. Maciej Andrzejczak, bez tytułu 
2. Natalia Brandt, World of Words / Świat słów
3. Anna Maria Brandys, Żegnaj rybko
4. Natalia Brodacka, 51º N… 23º  E…
5. Natalia Brzezińska, Terraformacja
6. Natalia Czarcińska, z cyklu Rysunki z nawigacji
7. Agata Dworzak-Subocz, Pixel
8. Paweł Flieger, OFIARA
9. Adam Gillert, Hematyt
10. Anna Goebel, Widzisz to co jest 
11. Wojciech Gorączniak, Czarny, czerwony 
12. Marek Haładuda, Modelka i risograf
13. Jerzy Hejnowicz, En hommage à J.Kałucki
14. Joanna Imielska, Opisywanie Wszechświata
15. Karolina Jacewicz, Polska mistrzem Polski
16. Marek Jakuszewski, NIE BO NIE
17. Alicja Jeziorecka, z cyklu Dialogi
18. Jose Manuel Jimenez Munoz, Urban Trajectories: A decision made
19. Ada Jurczak-Łowkis, Symbol życia 
20. Tomasz Kalitko, Tłum 5
21. Grzegorz Keczmerski, bez tytułu
22. Anna Kołacka, Strumień
23. Monika Korona, Smutna pani z siatami
24. Katarzyna Kujawska-Murphy, The Light State of Brutalism
25. Ewa Kulesza, Powrót
26. Sławomir Kuszczak, Bauhaus rewolucje, Malewicz i Vader
27. Marcin Lorenc, Prowizoria czasu i przestrzeni w układzie tabelarycznym
28. Hanna Łuczak, Chmura i góra, albo góra i chmura
29. Piotr Macha, bez tytułu
30. Jakub Malinowski, Gris de payne
31. Joanna Marcinkowska, z cyklu Human cut, no. 4
32. Krzysztof Markowski, bez tytułu
33. Krzysztof Mętel, Omam
34. Jerzy Muszyński, z cyklu . . . (nieoznaczone)
35. Adam Nowaczyk, z cyklu Gry i zabawy
36. Andrzej Pepłoński, Katedra
37. Mateusz Pietrowski, Do światła
38. Mikołaj Poliński, Reflections
39. Paweł Polus, Jeździec / Idolize
40. Kinga Popiela, bez tytułu
41. Maciej Przybylski, z cyklu Rysunki zebrane
42. Grzegorz Ratajczyk, Natura z kwiatkiem
43. Marcin Salwin, Koło fortuny
44. Monika Shaded, z cyklu Brzeg
45. Tomasz Siwiński, Ryba po grecku
46. Agnieszka Sowisło-Przybył, W Jastarni 
47. Jarosław Szelest, Nie ma zbójów w lesie 
48. Zbigniew Szot, Horyzont 2022
49. Dorota Tarnowska-Urbanik, z cyklu Apteczka podręczna
50. Sebastian Trzoska, bez tytułu 
51. Natalia Wegner, Arkada II
52. Filip Wierzbicki-Nowak, bez tytułu 
53. Lidia Wojcieszak, Listy miłosne II
54. Andrzej Zdanowicz, 36 widoków na dom, w który uderzył piorun

Risoteka to zestaw 54 grafik  przygotowanych przez 54 autorów i autorki. Odzwierciedlają się w nich najróżniejsze wrażliwości artystyczne i preferencje estetyczne, a łączy je to, że zrealizowane zostały na powielaczu cyfrowym Riso SF 5350, czyli tzw. risografie. Co ważne, większość uczestników i uczestniczek projektu nie miała wcześniej kontaktu z risografią, co wpisało się w nasze dążenie do zdystansowania się wobec związanych z nią konwencji estetycznych. Zaproszeni artyści i artystki nie zawsze świadomi ograniczeń risografu działali czasem wbrew jego możliwościom, dokonując oczekiwanego przekroczenia wymiaru technologicznego, a tym samym rozpoznania risografii jako medium. Niektórzy z nich próbowali „przetłumaczyć” wypracowany w innych mediach język artystyczny, a dla innych udział w projekcie stał się okazją do eksperymentu i przekroczenia charakterystycznych dla siebie środków wyrazu. Na poziomie ikonograficznym nie zabrakło nawiązań do geopolityki, ale również poczucia humoru, wydarzyło się też kilka niespodziewanych zbieżności tych samych motywów pomiędzy różnymi autorami.

Prezentowane grafiki sytuują się na granicy tego, czym jest risografia w swoje „popularnej” formie, znanej z niezależnych wydawnictw typu zin. Charakterystyczny dla niej błąd druku czyli tzw. glitch jest tu akceptowany, ale nie staje się samoistnym środkiem wyrazu czy bezrefleksyjnie powielanym ozdobnikiem, ale ogranicza się do niedoskonałości bezbłędnego powtórzenia zarówno w stosunku do oryginału jak i poszczególnych kopii tworzących nakład. Właśnie on sprawia, że klasyczny podział na projekt-oryginał i jego kopie traci zasadność. Każda grafika złożona jest z drukowanych osobno kolorów i jest kompletna dopiero po zestawieniu ich wszystkich razem. Właśnie dlatego pierwszy wydruk czyli kopia spełnia kryteria oryginału, a biorąc pod uwagę unikalność każdego wydruku, wynikającą z „chimeryczności” powielacza, to pojęcie oryginału rozciągnąć można na wszystkie wydruki, zwłaszcza że wszystkie prace są ręcznie sygnowane przez autorów i autorki. 

Chcielibyśmy, aby Risoteka nie była tylko katalogiem (wystawy), ale wystawą w formie teki. Punktami odniesienia stały się dla nas przedsięwzięcia kuratorskie z latach 60., takie jakie Xerox book Siegelauba czy współczesne książki-wystawy Sebastiana Cichockiego, gdzie nośnik „posłużył jako przestrzeń”. Chcielibyśmy, żeby forma luźnych kart inspirowała do komponowania z nich prywatnych wystaw, których potencjał zamknięty jest w tece.

–

Mamy też nadzieję, że dzięki udziałowi w projekcie Risoteka, technika druku na powielaczu cyfrowym stanie się bardziej rozpoznana i inspirująca do dalszych, indywidualnych poszukiwań artystycznych. Spodziewamy się też, że przynajmniej niektórzy uczestnicy, powrócą jeszcze do riso, czego życzymy także i sobie.

Autorzy projektu Risoteka

Natalia Czarcińska

Marcin Lorenc

Jerzy Muszyński

Dorota Tarnowska-Urbanik

Nakład: 98 szt.

Papier: Munken Lynx 170 g/m²

Kolory: crimson, black, blue

Poznań 2023

Teka prac trafiła do kolekcji i księgozbiorów prestiżowych instytucji takich jak:

Contemporary Art Museum ISE (Japonia)

Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu (Polska)

Herbarium Riso (Niemcy)

Kolekcja UAP (Polska)

Muzeum Drukarstwa w Cieszynie (Polska)

Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa w Grębocinie (Polska)

The Polish Museum of America (USA)

Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu (Polska)

Zinteka (Polska)