W ramach uroczystej inauguracji roku akademickiego na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu szczególnie zapraszamy na otwarcie wystawy prac ś.p. prof. Józefa Drążkiewicza
Józef Drążkiewicz | Partages
Duża Scena UAP, Al. Marcinkowskiego 28/1 w Poznaniu
Wernisaż: 10 (wtorek) X 2017, godz. 13.00
Wystawa potrwa do 26 X 2017
Maciej Kurak
Zgromadzone na wystawie grafiki Józefa Drążkiewicza, wykonane w technice litografii, powstały w latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Pierwsze prace pojawiły się w nurcie sztuki polskiej zwanej nową figuracją, kiedy realizm konfrontował się z abstrakcją. Artyści odwoływali się do współczesnego człowieka zderzając swoje myśli z akademickim podejściem do sztuki nieprzedstawiającej1. Nawiązania do codziennego, banalnego otoczenia czy sięganie po wzory kultury masowej miały służyć włączeniu artystów w dyskusje dotyczące problemów społecznych. Grafiki Józefa Drążkiewicza przedstawiają przedmioty, sytuacje pejzażowe oraz postacie zestawione w różnych konfiguracjach, które budują przekaz wizualny odnoszący się nie tylko do uniwersalnych problemów społeczeństwa funkcjonującego w państwie totalitarnym oraz do działań jednostki do 1989 roku w Polsce, ale również nawiązują do zagadnień globalnych, społeczeństwa Zachodu, między innymi: medialności wojny (Dziwny jest ten świat, 1969 r.), konsumeryzmu (Koszyk woda, 1986 r.), izolacjonizmu (Tytka, 1987 r.; Klatka, 1985 r.). Takie ujęcia tematu przedstawiają aktualność zjawisk związanych z kapitalizmem i kulturą globalną oraz unaoczniają problem złudności i przewrotności sytuacji. Przykładowo brak możliwości konsumowania powoduje rozpasaną konsumpcję, a wymuszona izolacja totalną swobodę, gdzie każdy liczy tylko na siebie, czy też nazywanie wojny zbrojnym atakiem na grupy osób tworzących zagrożenie nie rozwiązuje problemu agresji i nie chroni od tragedii2. Realizacje graficzne Józefa Drążkiewicza zawierają w sobie metaforę myślową i wizualną zachowując przy tym prawdę przedstawień dokumentalnych, dalekich od spektakularności i sensacyjnego rozgłosu. Mechanizmy medialnego funkcjonowania przekazów graficznych ujawnia praca Dziwny jest ten świat przedstawiająca wojnę wielopłaszczyznowo. Na obrazie widać niepokój wietnamskiej kobiety, wojsko strzelające z gitar, a w tle rysuje się subtelny wizerunek nagiej kobiety. Nastrój marzeń sennych przenika się z realnością zagarniającą prawo do istnienia. Poprzez narzuconą estetykę (zestawienie mocnych obrazów, z mniej znaczącymi, często fikcyjnymi) praca dystansuje nas do realnych tragicznych wydarzeń. Ujawnia umowność humanitaryzmu konfliktów zbrojnych, w których jedna strona ma prawo pogrążyć się w żałobie, a druga traktowana jest instrumentalnie jako narzędzie wojny. Tak jak w pracy Le lapin z 1974 roku, gdzie dziecko staje się anonimową bronią konfliktu. Artysta, chcąc bardziej wniknąć w strukturę podjętych tematów, łączy elementy, które są często zupełnie odległe tematycznie. Buduje problemowy kolaż, tworząc wspólną całość. Zestawianie elementów pozornie nieprzystających (np. gitara i żołnierz, woda i koszyk, królik i dziecko z karabinem) konstytuuje krytyczną wypowiedź oraz demistyfikuje pozorną obiektywność dokumentalnej rejestracji obrazu.
1 Piotr Piotrowski, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Poznań, Wydawnictwo Rebis, 1999, ISBN 83-7120-699-2.
2 Judith Butler, Ramy wojny, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy im. Gustawa Holoubka, Warszawa 2011, s. 24.
1944–2017
Znakomity i uhonorowany wieloma odznaczeniami i nagrodami artysta, nieoceniony nauczyciel, długoletni Dziekan Wydziału Malarstwa, Grafiki i Rzeźby, Kierownik Katedry Rysunku i III Pracowni Rysunku Wydziału Malarstwa i Rysunku Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.