Piano Genie. Dźwięki od ręki | Robert Gogol

Piano Genie. Dźwięki od ręki | Robert Gogol

20th International Symposium on Sound Engineering and Tonmeistering, ISSET 2025
Kurator: Tomasz Misiak
Galeria Duża Scena UAP, ul. Wodna 24
09-13.10.2025

Piano Genie to eksperymentalny interfejs muzyczny oparty na sztucznej inteligencji, stworzony w ramach projektu „Magenta” (Google), który pozwala każdemu użytkownikowi improwizować przy pomocy prostego kontrolera. System mapuje 8 sygnałów na pełny zakres 88 klawiszy pianina, generując melodię w czasie rzeczywistym. Model był trenowany na bazie około 1400 nagrań z cyfrowego archiwum International Piano‑e‑Competition, dzięki czemu może odzwierciedlać wiele technik fortepianowych obecnych w muzyce klasycznej.

Ten swoisty instrument staje się częścią współczesnych „wirtualnych orkiestr” (opisywanych m. in. przez filozofa muzyki Harry’ego Lehmanna w szeroko dyskutowanej książce „Rewolucja cyfrowa w muzyce”), które generują, charakterystyczne dla kultury cyfrowej, pytania o oryginalność i niepowtarzalność twórczości muzycznej. Jedna z najbardziej znanych tego rodzaju orkiestr: The Fauxharmonic Orchestra Paula Henry’ego Smitha już w samej nazwie podkreśla charakterystyczne dla podobnych działań faux pas. Na czym jednak polega w tym przypadku naruszenie „etykiety”? Wydaje się, że nie istnieje już żaden zbiór zasad odmawiających dzisiejszym cyfrowym tubylcom możliwości gry na instrumentach muzycznych bez znajomości teorii muzyki czy wieloletnich studiów.

Wydaje się też, że nie chodzi w tym przypadku o muzykę, tylko o zabawę (z) dźwiękami. Przy pomocy nietypowego kontrolera, Robert Gogol zaprasza do interakcji z siecią neuronową PianoGenie. To dźwięki od ręki, które mogą układać się w wyrafinowane struktury muzyczne, dzięki nieskrępowanej zabawie wspomaganej przez sieć, wytrenowaną na 1400 koncertach fortepianowych. To jakby neuronowe wsparcie, ośmielające do przetestowania naszych zdolności do improwizacji, do interakcji z żywym dźwiękiem. A czy potrafimy bawić się wspólnie? Czy wyjście z przestrzeni prywatnej, gdzie zwykle oddajemy się podobnym rozrywkom, może przyczynić się do większej otwartości i kreatywności? Czy potrafimy zrzucić bagaż historii muzyki klasycznej i bawić się w muzykę ze świadomością, że nie musimy być muzykami? Kontroler sieci neuronowej Piano Genie został skonstruowany w taki sposób, że prócz gry samodzielnej umożliwia też interakcję dla dwóch osób.
Tomasz Misiak

Robert Gogol: doktorant Katedry Akustyki Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Bada wpływ struktury widmowo-czasowej dźwięku na percepcję mowy i muzyki. Badania naukowe łączy z realizacjami konstruktorskimi i artystycznymi.

www.robertgogol.pl