PYTANIE O BARWĘ | JANUSZ BAŁDYGA

Zmiana barwy to ważny mechanizm transformacji znaczeń. Rezygnacja z barwy to gest redukcji prowadzący do uzyskania czystego pola gry, swoistego znaku początku. Flaga pozbawiona heraldycznych barw pozostaje białym prostokątem uwolnionym od jednych a uwikłanym w inne znaczenia od czystości po deklarację miasta otwartego. Puste pole prowokuje do ingerencji pozostawienia ikonicznego śladu, sygnatury czy choćby resztki. Pozbawiona barw szachownica po-zostaje białym kwadratem, otwartym na nowe reguły gry, stare pozbawione kryteriów przestają obowiązywać. Gra rozpoczyna się od początku, od zera, od bieli, ciszy, bezruchu. 

Janusz Bałdyga 

Janusz Bałdyga (ur. 1954 w Lublinie); w latach 1974-79 studiował w ASP na Wydziale Malarstwa w Warszawie. Dyplom uzyskał w 1979 w pracowni prof. Stefana Gierowskiego. Członek i współzałożyciel grupy artystycznej PRACOWNIA (1976-81), współprowadzący z Jerzym Onuchem i Łukaszem Szajną Galerię Pracownia w Studenckim Centrum Środowisk Artystycznych Dziekanka (1976-79) w Warszawie. Od 1979 jest członkiem teatru Akademia Ruchu. Obecnie jest pedagogiem w Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu gdzie prowadzi Pracownię Sztuki Performance na Wydziale Rzeźby. Jest autorem rysunków, obiektów, instalacji, performance i działań ulicznych. Brat udział w licznych wystawach, sympozjach i manifestacjach artystycznych w kraju i za granicą m.in. w Galerie Donguy, Paryż, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, Interdruck Schipper Patitz, Lipsk, Galerii Awangarda BWA, Wrocław, Galerii Labirynt z, Lublin, Galeria Wschodnia, Łódź, Ośrodku Działań Artystycznych, Piotrków Trybunalski oraz licznych projektach w Niemczech, Holandii, Szkocji, Austrii, Rosji, Tajwanie, Białorusi, Szwajcarii, Izraelu, Norwegii, Hiszpanii, Japonii, Indonezji, Kanadzie, USA. 

Janusz Bałdyga zajmuje sig w sztuce przede wszystkim działaniami typu performance. Wypracowywał swój oryginalny charakter wypowiedzi artystycznych, w których konsekwentnie redukuje język i środki artykulacji, kreatywnie wykorzystując proste elementy tworząc z nich elementarne struktury — linię, okrąg, prostokąt, punkt. Bałdyga posługuje sig pojęciem „miejsca znaczone”, w których ogromne znaczenie ma wyczucie przestrzeni i jej uwarunkowań oraz dynamika, jaką wnosi w nią obecność człowieka. Ciało artysty staje się również elementem konstrukcyjnym, narzędziem opisania przestrzeni, świadectwem zmagania się z materią (Wychylenia, Uwaga granica). Balansowanie wokół punktu krytycznego i próba uaktywnienia sfery utajnionej nieustannie towarzyszy jego działaniom. Prace performatywne Bałdygi w dużym stopniu nasuwają poczucie wciągania widza w przestrzeń i przebieg rytuału. Ich podtekst społeczny, polityczny czy filozoficzny nie pozostawia wątpliwości co do kraju i tradycji pochodzenia artysty, a zarazem nie zaciera uniwersalnego wymiaru tak bardzo indywidualnych komunikatów. Jak sam twierdzi: „Nie jestem komentatorem, ale sprawcą konkretnej sytuacji, która z całą pewnością usytuowana w konkretnym czasie i przestrzeni nie może być wolna od odniesień społecznych i politycznych”.