Organizator — Fundacja Rarytas Art Foundation
Patronat — Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu
Mateusz Bieczyński — Kurator projektu
Szymon Dolata
Piotr Grzywacz
Agata Tratwal
Jarosław Klupś – Przewodniczący Jury
Adam Mazur
Izabela Jurcewicz
Witold Kanicki
Mateusz Bieczyński – Sekretarz Jury
Konkurs fotograficzny na zdjęcie przedstawiające widok z okna jest pomysłem banalnym, można by nawet powiedzieć, że niedorzecznym. Przecież nie ma nic bardziej trywialnego jako temat sztuki niż wyglądanie na zewnątrz z domu czy mieszkania. Uczynienie go punktem odniesienia dla twórców wydaje się współcześnie czymś raczej archaicznym. Znamy wprawdzie liczne przykłady klasycznych przedstawień malarskich przedstawiających taki właśnie motyw. Z okna wygląda chociażby bohaterka ukazana na jednym z obrazów Caspara Davida Friedricha, tytułowa „Kobieta w oknie”. Odwrócona plecami skrywa przed nami tajemnicę swojej tożsamości. Scena tak samo ckliwa i romantyczna, jak nudna i oklepana. Dziś naszym oknem na świat jest przecież ekran – komputer, tablet i telefon – a nie dziura w ścianie. Choć więc okno powracało jako motyw główny lub poboczny na obrazach tego i wielu innych – zarówno tych „dawnych”, jak i tych „nowszych” – mistrzów – Vermeera, Picassa, Warhola, Hoppera…, to dziś mało kto rozważa czy okno jest zwierciadłem duszy i metaforą sztuki, jak robili teoretycy sztuki do późnego XIX wieku.
Uczynienie „Widoku z okna” tematem konkursu fotograficznego w obecnej sytuacji, gdy wskutek epidemii wywołanej koronawirusem SARS-CoV-2 doszło do największego w powojennej historii, globalnego wstrząsu posadami świata, w tym w szczególności świata sztuki – choć nadal ryzykowne – nabiera zupełnie innego znaczenia. Z trywialnego motywu widok ten staje się bowiem tematem dramatycznym, uniwersalnym już nie symbolicznie, a całkiem realnie. Poszukując kulturowych punktów zaczepienia dla jego dzisiejszej charakterystyki odwołać by się można do zgoła innych przekazów niż przywołane powyżej dzieła sztuki dawnej. Spośród wielu możliwych odniesień najtrafniejsze wydaje się nawiązanie do klasyka kinematografii. W filmie „Okno na podwórze”, jednym z lepszych w dorobku Hitchcocka, oglądamy historię znanego fotografa, który wskutek wypadku musi zostać w domu. Z nudów zaczyna podglądać sąsiadów. Wplątuje go to w nieoczekiwany ciąg zdarzeń. Również klasyk polskiej sztuki video, Józef Robakowski, w jednym ze swoich najsłynniejszych projektów, zatytułowanym „Z mojego okna (1978–1999)” artysta przedstawił wynik kilkuletniej rejestracji widoku z wieżowca na duży betonowy plac, z błahej rzeczywistości czyniąc – jak sam mówi – „fascynujący obraz i niecodzienny dokument historii”.
Najstarsze zdjęcia takie jak „Widok z okna w Le Gras” (Niepce, 1826), „Zakratowane okno” (Talbot, 1835) czy „Widok na Boulevard du Temple” (Daguerre, 1839) to ikony historii fotografii. Naturalnie wybierany temat, ku któremu swoje kamery kierowali pionierzy medium, z wnętrz swoich pracowni, gdzie eksperymentowali z możliwościami narzędzi i procesów „mechanicznego obrazowania” (Talbot, 1839).
Konkurs na fotografie inspirowane hasłem „widok z okna” czyni przedmiotem odniesienia sytuację powszechnej kwarantanny, wywołanej epidemią nieznanego wcześniej wirusa. Wprowadzone obostrzenia, wynikające ze względów bezpieczeństwa, zamknęły w domu miliony ludzi na całym świecie. W krótkim czasie i zupełnie nieoczekiwanie widok z okna „powrócił” jako nasz punkt odniesienia. Co widzimy? Co ta sytuacja dla nas znaczy? Jakie emocje w nas wywołuje? Czy tradycyjnie pojmowanym oknem staje się także ekran? Jak zmienia się nasza percepcja, poczucie czasu, perspektywa z jakiej wyglądamy z intymnego świata własnych lęków, obaw, potrzeb, marzeń i przemyśleń? Co czujemy, gdy okno zamienia się w lustro…?
Organizatorzy przewidują następujące nagrody i wyróżnienia:
WIĘCEJ SZCZEGÓŁÓW: https://poznanartweek.com/aktualnosci/konkurs-fotograficzny-widok-z-okna/
projekt identyfikacji wizualnej: Grzegorz Myćka