Ryzosfera | Nowa publikacja Wydziału Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa

RYZOSFERA | Grzyby i bakterie w sieci sztuki i kultury
red. Marta Smolińska
Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu

Fragment wprowadzania Marty Smolińskiej:

W roku 1954 John Cage mówił: „[d]oszedłem do wniosku, że wiele można się nauczyć o muzyce, poświęcając się grzybowi”. Idąc tropem Johna Cage’a i rozszerzając spektrum zainteresowania z muzyki również na sztukę i kulturę nowoczesną oraz współczesną, warto zapytać dziś przeto o artystyczną i filozoficzną mykologię czasów postatropocentrycznych. Wielu naukowców sugeruje przecież, że – gdy zniknie nasza cywilizacja – przetrwają jedynie grzyby i bakterie. Niniejsza książka byłaby zatem poszukiwaniem trufli w polu sztuki, filozofii i kultury, które miałoby na celu m.in. udowodnienie, że historia sztuki jako dyscyplina naukowa nie tylko nie jest zgrzybiała, lecz – jak miało to miejsce od samego jej zarania – pozostaje transdyscyplinarna.

Fragment recenzji Agnieszki Jelewskiej:

To, co łączy teksty zawarte w niniejszym tomie to z pewnością potraktowanie różnych typów relacji – od symbiotycznych po pasożytnicze – w jakie wchodzą grzyby wraz ze swoim otoczeniem jako spekulatywnych modeli pozwalających uruchomić niehierarchiczne sposoby wytwarzania wiedzy. W książce przewijają się wątki filozofii postmodernistycznej (jak np. Deleuze, Guattari, Derrida, Lyotard, Bauman, Baudrillard) i posthumanistycznej (m.in. Haraway, Parikka, Tsing, Braidotti), jak też pojawiają się dogłębne analizy projektów artystycznych, które dotykają w różny sposób zagadnień związanych z rizomatyką i ryzosferą (np. Marcela Duchampa, Elvina Flamingo, Anny Dimitru, Carstena Höllera, Marlene Dumas i innych). Jest to konstelacja analiz i interpretacji wykonanych zarówno z perspektywy makropoziomu, a więc filozofii, kultury, antropologii, czy biologii tworzących wspólne sieci zależności, jak też mikropoziomu – pojedynczych projektów, prac, artystów. Całość tworzy swoistą otwartą „grzybnię” będącą wyrazem współczesnych form i struktur uprawiania nauki, sztuki i kultury.

Monografia, będąca projektem wieloautorskim, jest interesującym i wielowątkowym podejściem do tematyki ryzosfery jako spekulatywnego modelu uprawiania kultury, sztuki, kształtowania otwartych modeli wytwarzania i komunikowania wiedzy.